Kuvars Kumu

 
 
 

•  Tuna Silis Kum
•  Ocak 01, 2019

Kuvars Kumu Nedir?

Kuvars kumu, kuvarsca zengin magmatik, metamorfik kayaçların ayrışması sonucu oluşan 2 mm'den küçük kuvars (SiO2) tanecikleridir. Kuvars kumları beyaz renklidir; demir oksit içeriyorsa, renkleri pembeden kızıla veya kahverengine kadar değişir. Silisten (SiO2) oluşan kuvars kumu az miktarda kil, feldspat, demir oksitler, karbonatlar ihtiva edebilir. Doğada saf olarak bulundukları gibi istenmeyen safsızlıklar ile karışmış olarak da bulunabilir. Kuvars kumları kullanma amaçlarına göre gerek fiziksel, gerekse kimyasal açıdan istenen özelliklere getirilebilmeleri için cevher hazırlama işlemlerine tabi tutulabilirler.

Kuvars Kumu Kullanım Alanları;

Kuvars kumlarının ana kullanım alanları cam ve döküm sanayileri olup inşaat sanayinde, aşındırıcıların üretiminde, metallurji, deterjan, boya plastik, lastik, seramik sanayilerinde ve petrol üretiminde de kullanılmaktadır.

Kimyasal ve fiziksel özelliklerine göre döküm sanayi, cam üretimi,inşaat sektörü, Boru imalatı,aşındırıcı üretimi , Arıtma tesisleri, Kimya sektörü ve spor alanları kullanım alanlarının başlıcalarıdır. Kuvars kum ve çakılı Arıtma tesislerinde, tane büyüklüğüne bağlı olarak oluşturduğu yığın yoğunluğu sayesinde su ve diğer birçok sıvının filtrelenmesinde ektin ve verimli bir sistemdir. Kum filtrelerinde kullanılan kuvars kum minerali yüksek oranda tortu tutma kapasitesine sahiptir. Kuvars mineralinin kum rengi beyaz olup, demir oksit içeren kumların rengi pembeden kızıla veya kahverengiye kadar değişebilir. Silis kumu (kuvars) yüksek sertliktedir. Silis kumu (kuvars) genellikle sarı,gri,bej ve beyaz renklerdedir.Genellikle silis kumunun kuvars kumundan farkı merak edilir. Kırma olmayan kuvars kumları hariç doğal kuvars kumu ve silis kumu arasında bir fark yoktur. Silis kuvars kum, camın ana maddesi olup kimyasalların güneş altında parlamasını sağlar. Silis kum ve çakılları ( kuvars) çok yönlü kullanım alanları olması ile bilinen bir madendir. Silis kum ve çakılları yüksek aşınmaya ,ağır hava şartlarına dayanıklı ve yüksek kimyasal kararlılığa sahiptir.

Kuvars Kumu Standartları :
Dökümde kullanılan kuvars kumunun -0,7 mm +0.1 mm boyutunda olması ve bu boyut aralığında dengeli bir dağılıma sahip olması ayrıca 1500°C' nin altında sinterleşmemesi gerekir. Bu alanda kumun minimum % 95 -96 SiO2 içermesi, Fe2O3, CaO ve alkali toplamının % 0.6' nın üzerinde olmaması gerekir.

Cam üretiminde hammaddeyi teşkil edecek kuvars kumunun minimum % 98 SiO2, maksimum % 0.1 Fe2O3 içermesi ve tane boyutu aralığının -0,5 +0.106 mm olması gerekmektedir.

Silikon ve ferro silikon üretiminde kullanılacak kuvars kumunun SiO2 oranı mimimum % 96-98, AI2O3 ve Fe2O3 oranı maximum % 0.2 olmalıdır.

Gaz beton üretiminde (ytong tipi) kullanılacak kuvars kumu ve kuvarsitin SiO2 oranının en az % 75.5, yapı kumunda en az % 95, pres tuğla yapımında ise en az %80 olması gerekmektedir.

Silika tuğla üretiminde kullanılacak kuvars kumunun ateşe dayanımı minimum 1700 °C olmalıdır. Ayrıca SiO2 oranının % 95-99, Fe2O3 oranının % 0,3 -1.3, AI2O3 içeriğinin % 0.1-2.8, CaO içeriğinin % 0.2-2.4, Na2O ve K2O içeriğinin ise % 0.2 - 1.5 olması gerekmektedir. Düşük kalitede silika tuğla üretimi ise % 87 -96 oranında SiO2 içeren kuvars kumlarından yapılmaktadır.

Curuf yapıcı olarak kullanılacak kuvars kumunun SiO2 oranı minimum % 90, AI2O3 ve Fe2O3 oranı maksimum % 1.5, MgO ve CaO içeriği ise maksimum % 0.2 olmalıdır.

Seramik çamurunda kullanılan kuvars kumunun SiO2 içeriği % 90 -92, AI2O3 içeriği % 6-8, Fe2O3 içeriği % 0.5, TiO2 oranı % 0.45 olmalıdır. Frit ve Sır üretiminde kullanılacak kuvars kumunun SiO2 içeriği minumum % 99.4, AI2O3 oranı % 0.01, Fe2O3, TiO2, CaO, MgO ve Na2O içeriği % 0.03 ve K2O oranı % 0.06 olmalıdır. Bu amaçla kullanılacak kuvars kumlarının; +0.032 mm boyut grubunda % 8,0 -26.5 ve 0.032 mm boyutunda ise % 73.5 -92,0 oranında malzeme olmalıdır.